İzale-i Şuyu Davası
İzale-i Şuyu Davası
Samsun İzale-i Şuyu Davası
Ortaklığın giderilmesi davası tarafların bir taşınmaza veya bir taşınır mala, paylı(müşterek) ya da elbirliği ile (iştirak halinde) malik olması sonucu bu ortak mülkiyetin giderilerek tarafların bireysel mülkiyete geçmesini sağlamayı sağlayan davadır. Ortaklığın giderilmesi davasında miras yoluyla taraflara kalan taşınır veya taşınmaz malın taraflar arasında paylaşılamaması durumunda tarafların açabileceği davadır. Ortaklar, kendi aralarında taşınır veya taşınmaz malın ortaklara hangi oranda ve ne şekilde paylaşım yapılacağı hakkında sözleşme yaparak ortaklığa son verme imkanına sahiptirler. Ancak ortaklar arasında anlaşma sağlanamayıp, sözleşme ile ortaklık sonlandırılamazsa ortaklığa son verilmesini isteyen paydaşlardan biri veya birkaçının diğer tüm paydaşlara karşı ortaklığın giderilmesi davası açması gerekmektedir.
Samsun İzale-i Şuyu Avukatı
Samsun İzaleyi Şuyu davası avukatı, ortaklığın giderilmesi davalarına bakan avukatlara halk arasında verilen isimdir. Avukat, yargı önünde; gerçek ya da tüzel kişilerin haklarını savunan, hukuk ve yasa işlerinde yol gösterici nitelik taşıyan kişiye verilen mesleki unvandır. Avukat kelimesi Latince kökenli olup, tanık olarak mahkemeye çağrılan kimse, savunucu anlamlarına gelmektedir. Avukatlık mesleği, hukuk öğrenimi görmüş, avukatlık stajını tamamlamış ve yasaların gerektirdiği koşulları taşıyan kimseler tarafından icra edilir. Avukatlık kanununa göre avukat, hukuki münasebetlerin düzenlenmesini, her türlü hukuki mesele ve anlaşmazlığın adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasını her derecede yargı organları, hakemler, resmi, özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde sağlayan kişidir.
İzale-i Şuyu Davası Nerede Açılır?
Ortaklığın giderilmesi davası davaya konu taşınmaz malın bulunduğu yer sulh hukuk mahkemesinde açılır. Ortaklığa konu birden çok taşınmaz varsa ve bu taşınmazlar farklı yerlerdeyse, taşınmazların herhangi birinin bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.
Ortaklığın giderilmesi davasını paydaşlar veya ortak malikler açılabilmektedir. Dava açan ortak veya ortak davacı, dava açan ortak dışında kalanlar ise davalı konumundadır. Yargılama sırasında mahkemece davalıların ve davacının doğru gösterilip gösterilmediğine resen bakılır. Dava açan kişi dışında dava konusu taşınmazdaki tüm paydaşlar davalıdır.
İlgili taşınmazın imar ve tapu kayıtları geldikten sonra değerinin tespiti ve malın fiziki mahiyetine göre aynen taksim yapılıp yapılamayacağına ilişkin olarak taşınmazın bulunduğu yerde bilirkişilerce keşif yapılır. Aynen taksim yolunun mümkün olmadığı hallerde ya da hakimin aynen taksim yolunu uygun görmemesi durumunda açık artırmayla satışa hükmolunur.
Ortaklığın Satış Yoluyla Giderilmesi
TMK Madde 699: “..Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır.” ortaklığın ortaklık konusu malın satışı suretiyle giderilebileceğini düzenlemiştir. Buna göre; ortaklığa konu malı, paydaşlar aralarında bölüşemezse yahut bu malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa veya malın bölünmesi istemi durum ve koşullara uygun görülemezse satış suretiyle ortaklığın giderilmesi gerekir. Satış suretiyle ortaklığın giderilmesi, ortaklık konusu malın pazarlık veya açık artırma suretiyle satılarak bedelinin paylar orantısında bölüşülmesi suretiyle olur. Eğer satış işlemi paydaşlar arasında gerçekleştirilmek isteniyorsa; buna bütün paydaşların rıza göstermesi gerekir.
Tüm paydaşların rıza göstermesi halinde mahkeme bu yönde karar vermek mecburiyetindedir. Eğer paydaşlar arasında bu neviden bir anlaşma yahut rıza söz konusu değilse, satış halka açık bir şekilde pazarlık veya açık artırma yoluyla yapılır. Satıştan elde edilen para, paydaşlara payları oranında bölüştürülecektir. Satış sonucu meblağın ne oranlarda ve tutarlarda bölüşülmesi gerektiği mahkeme ilamında da belirtilmelidir. Mahkeme satışa karar verdiği takdirde bu işlem için bir satış memuru tayin etmelidir.
Satış yoluyla ortaklığın giderilmesinde, malın bölünmesi malda önemli değer kaybına yol açmakta veya başkaca durum ve koşullar sebebiyle uygun görülmemekte ise, malın açık artırma ile satışına hükmolunur. Taşınmazın dışarıdan bir üçüncü kişiye satılmasını istemeyen paydaşlar satışın paydaşlar arasında yapılmasını isteyebilirler(TMK md.699/3). Satış işlemi açık artırma usulüyle yapılır. Malın satışı için bilirkişi tarafından bir değer tespiti yapılır. Tespiti yapılan malın değerinin %50'si ve ek olarak satış masraflarını da geçecek şekilde en yüksek teklif veren kişiye mal satılır. Satıştan gelen gelir daha sonra tüm ortaklara payları oranında bölüştürülür.
Ortaklığın Taksim Edilerek Giderilmesi
- TMK Madde 699: “Paylaşma, malın aynen bölüşülmesi veya pazarlık ya da artırmayla satılarak bedelinin bölüşülmesi biçiminde gerçekleştirilir. Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamazsa, paydaşlardan birinin istemi üzerine hâkim, malın aynen bölünerek paylaştırılmasına, bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi hâlinde eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirme sağlanmasına karar verir.” hükmünde aynen taksim ile ortaklığın giderilmesi hususu düzenlenmiştir. Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamaması halinde taraflardan birinin istemi üzerine hakim öncelikle aynen taksimin mümkün olup olmadığını inceler, aynen taksimin mümkün olması halinde aynen taksime karar verir.
- Dava konusu malın aynen taksiminin mümkün olması halinde; mal birbirine denk olacak parçalara ayrılır. Mümkün olduğunda denk bir şekilde ayrılan bu parçalar arasında bir değer farkının ortaya çıkması halinde bu değer farkının ödenmesi istenebilir.
- Taksim, taşınır veya taşınmazların satılmadan, bölünerek paydaşlara paylaştırılmasıdır. Taşınır mallarda aynen taksim yapılabilmesi için her paydaşa aynı tür mal verilmelidir. Taşınmaz bir malın aynen taksiminin mümkün olması için taşınmazın buna müsait olması gerekir. Örneğin bir arsanın ikiye bölünerek taraflara taksimi mümkünken bir konut dairesinin iki eş parçaya ayrılması gibi bir durum söz konusu değildir. Taşınmazın aynen bölünmeye müsait olup olmadığı mahkeme tarafından araştırılır, tapu durumuna ve imar mevzuatına göre yüz ölçümünün bölünmeye elverişli olup olmadığı gibi hususlar değerlendirilir. Bölünen parçaların değerleri birbirine denk değilse eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirilme yapılır.
İzale-i Şuyu Davasında Görevli Mahkeme
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Görevli Mahkeme sulh hukuk mahkemesidir.
İzale-i Şuyu Davasında Yetkili Mahkeme
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Yetkili Mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Ortaklığa konu birden çok taşınmazın olması ve bu taşınmazların farklı yerlerde bulunması halinde, taşınmazlardan birinin bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.