Hapis Cezasının Ertelenmesi Avukat İlker Şahin - Samsun Avukat
Hapis Cezasının Ertelenmesi Avukat İlker Şahin - Samsun Avukat
Hapis Cezasının Ertelenmesi Kararı Nedir?
Hapis cezasının ertelenmesi, mahkeme tarafından mahkumiyet kararıyla belirlenen hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesinden şarta bağlı olarak vazgeçilmesidir. Kural bir kişi hapis cezasından mahkum olmuşsa cezasını cezaevinde infaz edeceğidir. Fakat kanunda bazı şartların gerçekleşmesi durumunda verilen hapis cezasının cezaevinde infaz etmesi yerine, hükümlünün denetim altına alınarak cezaevi dışında cezasının infazına imkan tanınır.
Hapis Cezasının Ertelenmesi Şartları Nedir?
- İşlediği suçtan dolayı iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkum edilen kişinin cezası ertelenebilir. Bu sürenin üst sınırı, fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş olan kişiler bakımından üç yıldır.
- Daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı üç aydan fazla hapis cezasına mahkum edilmemiş olması
- Suçu işledikten sonra yargılama sürecinde gösterdiği pişmanlık dolayısıyla tekrar suç işlemeyeceği konusunda mahkemede bir kanaatin oluşması gerekmektedir.
Yani daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı 3 aydan fazla hapis cezasına mahkum olmamış kimse hakkında, yargılama aşamasında gösterdiği pişmanlık nedeniyle tekrar suç işlemeyeceği konusunda mahkemede bir kanaatin oluşması ve sanığın yaşının 18-65 yaş arasında olması halinde verilecek hapis cezası 2 yıl veya daha az, bu yaş aralığında değil ise 3 yıl veya daha az olması halinde hapis cezasının ertelenmesine karar verilebilir.
Cezanın ertelenmesi, mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi koşuluna bağlı tutulabilir. Bu durumda, koşul gerçekleşinceye kadar cezanın infaz kurumunda çektirilmesine devam edilir. Koşulun yerine getirilmesi halinde, infaz hâkimi kararıyla hükümlü infaz kurumundan derhal salıverilir.
Hapis Cezasının Ertelenmesi Halinde Denetim Süresi
Cezası ertelenen hükümlü hakkında, bir yıldan az, üç yıldan fazla olmamak üzere, bir denetim süresi belirlenir. Bu sürenin alt sınırı, mahkum olunan ceza süresinden az olamaz.
Denetim süresi içinde;
-Bir meslek veya sanat sahibi olmayan hükümlünün, bu amaçla bir eğitim programına devam etmesine
-Bir meslek veya sanat sahibi hükümlünün, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasına
-Onsekiz yaşından küçük olan hükümlülerin, bir meslek veya sanat edinmelerini sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmesine mahkemece karar verilebilir.
Mahkeme, denetim süresi içinde hükümlüye rehberlik edecek bir uzman kişiyi görevlendirebilir. Bu kişi, kötü alışkanlıklardan kurtulmasını ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat sürmesini temin hususunda hükümlüye öğütte bulunur; eğitim gördüğü kurum yetkilileri veya nezdinde çalıştığı kişilerle görüşerek, istişarelerde bulunur; hükümlünün davranışları, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki gelişme hakkında üçer aylık sürelerle rapor düzenleyerek infaz hâkimine verir. Mahkeme, hükümlünün kişiliğini ve sosyal durumunu göz önünde bulundurarak, denetim süresinin herhangi bir yükümlülük belirlemeden veya uzman kişi görevlendirmeden geçirilmesine de karar verebilir.
Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır.
Denetim Süresinde Suç İşlenmesi
Hükümlünün denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi halinde; ertelenen cezanın kısmen veya tamamen infaz kurumunda çektirilmesine infaz hâkimliğince karar verilir
Hapis Cezasının Ertelenmesine Karşı Kanun Yolu
Hapis cezasının ertelenmesi kararı istinaf kanun yolu açık olarak verilir. Yani ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu karara bağlı bölge adliye mahkemesine karşı istinaf kanun yoluna başvurulabilir. İstinaf kanun yoluna başvuru süresi 7 gündür. Bu süre tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlar.
Birden Fazla Hapis Cezasının Ertelenmesi Kararı Verilebilir Mi?
Aynı kişi hakkında daha önce adli sicil kaydı olmamasına rağmen aleyhine cezası kesinleşmeyen birden fazla davası varsa, koşulları sağladığı takdirde birden fazla dosyası hakkında hapis cezasının ertelenmesine karar verilebilir.
Hapis Cezasının Ertelenmesi Kararının Memurluğa Etkisi
Kasten işlenen bir suçtan dolayı 1 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkum olan kişi memuriyete kabul edilemez. Ancak bazı suçlar memurluğa engel suçlardandır. Bu suçlara zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık örnek sayılabilir. Bu suçlardan 1 yıldan daha az hapis cezası alınsa bile memur olunamaz.
Hakkında ceza erteleme kararı verilen kişinin cezası 1 yıldan fazla ise, ceza infaz edilene kadar memuriyet veya milletvekilliği gibi kamu görevlerine aday dahi olamaz.
Hapis Cezasının Ertelenmesi ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı
Hapis cezasının ertelenmesine karar verilmesinde açıklanmış bir hüküm bulunmaktadır ancak hapis cezası cezaevinde infaz edilmemektedir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararında ise verilen hüküm açıklanmamaktadır ve belirli koşulların gerçekleşmesi halinde de bu hüküm açıklanmayacaktır.