Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
Kişi, kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak;
- - Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden; bu kapsamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliğinden veya Devlet, il, belediye, köy veya bunların denetim ve gözetimi altında bulunan kurum ve kuruluşlarca verilen, atamaya veya seçime tabi bütün memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten,
- - Seçme ve seçilme ehliyetinden
- - Velayet hakkından; vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan
- -Vakıf, dernek, sendika, şirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kişiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olmaktan
- -Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten
Yoksun bırakılır
Mahkum olduğu hapis cezası ertelenen veya denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezası infaz edilen ya da koşullu salıverilen hükümlünün kendi altsoyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri açısından belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma hükümleri uygulanmaz.
Mahkum olduğu hapis cezası ertelenen veya denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezası infaz edilen ya da koşullu salıverilen hükümlü hakkında bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten hak yoksunluğunun uygulanmamasına karar verilebilir. Burada mahkemenin takdir hakkı bulunmaktadır.
Kısa süreli hapis cezası ertelenmiş veya fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında TCK m. 53/1 belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma hükümleri uygulanmaz.
Kasten İşlenenler Suçlarda Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
- - Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden; bu kapsamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliğinden veya Devlet, il, belediye, köy veya bunların denetim ve gözetimi altında bulunan kurum ve kuruluşlarca verilen, atamaya veya seçime tabi bütün memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten,
- - Seçme ve seçilme ehliyetinden
- - Velayet hakkından; vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan
- -Vakıf, dernek, sendika, şirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kişiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olmaktan
- -Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten
Yukarıda sayılan hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanılması suretiyle işlenen suçlar dolayısıyla hapis cezasına mahkumiyet halinde, ayrıca, cezanın infazından sonra işlemek üzere, hükmolunan cezanın yarısından bir katına kadar bu hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına karar verilir.
Bu hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanılması suretiyle işlenen suçlar dolayısıyla sadece adli para cezasına mahkûmiyet halinde, hükümde belirtilen gün sayısının yarısından bir katına kadar bu hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına karar verilir. Hükmün kesinleşmesiyle icraya konan yasaklama ile ilgili süre, adli para cezasının tamamen infazından itibaren işlemeye başlar.
Meydana gelen suç kasten işlenen bir suç olmalıdır ve sanık bu suçun cezası olarak hapis cezası veya adli para cezası almış olmalıdır.
Taksirle İşlenen Suçlarda Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
Belli bir meslek veya sanatın ya da trafik düzeninin gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla işlenen taksirli suçtan mahkumiyet halinde, üç aydan az ve üç yıldan fazla olmamak üzere, bu meslek veya sanatın icrasının yasaklanmasına ya da sürücü belgesinin geri alınmasına karar verilebilir.
Yasaklama ve geri alma hükmün kesinleşmesiyle yürürlüğe girer ve süre, cezanın tümüyle infazından itibaren işlemeye başlar.
Bu güvenlik tedbirleri yalnızca taksirle işlenen suçlar için geçerlidir, kasten işlenen suçlarda bu hükümlerin uygulanmasına karar verilemez. Ayrıca işlenen suçlar belirli bir meslek veya sanatın icrası kapsamında veya trafik düzenini gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla işlenmiş olmalıdır.
Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma Süresi Ne Kadar?
Kişi, işlemiş bulunduğu suç dolayısıyla mahkum olduğu hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar bu hakları kullanamaz.
Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma Kararına Karşı Kanun Yolu Olarak İstinaf
Belli hakları kullanmaktan yasaklanma kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulabilir. İstinaf kanun yoluna başvuru süresi 7 gündür, süre kararın tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlar.